K. trekt het dekbed over zijn hoofd. ‘Tot hoe laat gaan die gastjes tegenwoordig door met feesten?’

Ik zucht. Aan de bonkebonkebonk van de bassen herken ik de muziek: Dancing queen. Major Tom. Sex machine. De buurjongens geven een themafeest.

K. stapt het bed uit. Hij trekt zijn blauwe werkbroek aan en gaat de buren zijn mening geven. Zeven minuten later is het stil.
‘Ik heb een jointje meegekregen als verontschuldiging. Of ik wist wat dat was, vroegen ze,’ zegt hij, terwijl hij weer in bed stapt.

Het werkt als een tierelier, laten weten wat je ergens van vindt.
Zo gaat het met schrijven ook. Vooral akelige gebeurtenissen worden een stuk hanteerbaarder als je ze eens lekker onder woorden brengt.

Kun je akelige gebeurtenissen niet beter negeren?

Natuurlijk wil je je rotherinneringen vergeten. Ik denk ook liever niet meer aan de plof van de fietser op de motorkap van onze Renault 4GTI. Of aan de Oegema-verhuiswagen die het huisraad van mijn ex de Rotterdamsingel uitreed.

Maar toch komen die beelden soms terug. Vooral ’s nachts. Het zijn net dreinende kleuters; ze blijven zeuren tot ze aandacht krijgen.

Eén van mijn cursisten schreef over het jappenkamp waar zijn vader in zat. Een ander schreef zijn herinneringen aan haar Afghanistan-missie van zich af. Linda schreef over opa, die tijdens logeerpartijen zijn handen niet thuishield.
Daar hadden ze niet per sé zin in, maar het moest: het waren gebeurtenissen die ze gemaakt hadden tot wie ze nu waren.

Móét ik dan over vervelende herinneringen schrijven?

Ja. Nee. Ook. Punt is: schrijven over je leuke ervaringen is prima, hoor. Maar schrijven over de duistere ervaringen heeft een helend effect. Zo luchtte het mij enorm op om te schrijven over de oorlogstrauma’s die ik van mijn ouders had meegekregen. Het schrijfwerk was bevrijdend. En toen ik mijn eigen verhaal teruglas dacht ik: ‘O, dus zo ben ik geworden wie ik ben. Nou snap ik het.’ Ik snapte mijn ouders zelf trouwens ook beter, daarna.

Aandacht geven aan iets dat ik wil vergeten klinkt tegenstrijdig

Ja kijk, als je iets wilt vergeten en dat lukt goed, dan zou ik er vooral niet over gaan schrijven.
Mij gaf het rust. Vroeger droomde ik om de haverklap van ghetto’s en geweren. Nadat ik die beelden had opgeschreven werden mijn nachten rustiger.

Ik schrijf liever over leuke dingen

Groot gelijk. Ik zal je niet dwingen. Tenzij je vast komt te zitten, omdat een herinnering je in de weg zit in het dagelijks leven of bij je schrijfwerk. Dan is erover schrijven nog een milde methode ook. En hij werkt.

Het lijkt me zelfs gevaarlijk om in mijn eentje de duistere kant van mijn geheugen leeg te scheppen

Het voelt misschien eng, want je hebt die herinneringen niet voor niks weggestopt. En om je eigen leven op te schrijven moet je ze toch tevoorschijn halen.
Het boek van Linda over opa had nog een groter effect. ‘Zo ging het bij mij ook,’ vertelden maar liefst zes nichtjes en twee neven. ‘En ik dacht dat ik de enige was.’ Nu vonden ze steun bij elkaar.
Het mooie is dat je je schrijfwerk juist niet in je eentje hoeft te doen. Bijna iedereen heeft donkere stukken in zijn verleden. In elk levensverhaal kom je ze tegen. De groep Magisch Schrijvers en ik zijn er om je te steunen met tips en toejuichingen.

En nu?

Probeer het uit. Begin met het opschrijven van een vervelende gebeurtenis. Kies iets kleins en schrijf altijd bij daglicht. Vervelende herinneringen zijn al donker genoeg van zichzelf.

Het nieuwe Magisch Schrijfjaar start eind januari 2022

Kijk even of het wat voor je is