‘Waarom doen we wat we doen?’ vraagt de complete cast elkaar zingend in de musical Fiddler on the Roof. Het antwoord komt luidkeels terug van hetzelfde koor dat de vraag stelde: traditie.
We doen het omdat we het altijd zo hebben gedaan. Traditie! (hele koor kwart draai naar links, armen in halve boog naar voren steken, gezicht op vrolijke constatering van onwrikbaar feit, trage stamp met rechtervoet op -di-).
En dat vind ik verhelderend. Waarom lukt het me niet om mijn buro leeg te houden, mijn huis gestofzuigd, mijn administratie bijgehouden en mijn website geschreven? Ik denk dat ik het weet. Traditie.
Gewoonte.
Of, in minder musical-bruikbare woorden: conditionering.
Ik heb handelingen als het huishouden doen en schrijven-omdat-het-moet altijd gezien als tijdverlies en stomvervelend. Sowieso trouwens. Alles wat moet. Bwehhhh, per definitie. Traditie.

En nu schrijven

Mijn schrijfcoachingsklanten worstelen daar ook mee. Voor hen weet ik de oplossing wel.

-Laat de frustratie en het schuldgevoel lekker hoog oplopen, dan heb je maar weinig nodig om de omslag te maken naar woeste activiteit.
-Beloon jezelf als je toch gaat schrijven. Chocola. Of sauna. Of een uur wandelen door het bos.
-Straf jezelf door een deadline te missen en de pleuris uit te zien breken – als je het niet doet.
-Begin gewoon op discipline en plan je schrijftijden in. Dan maar zonder enthousiasme.
-Eis niet van jezelf dat het goed moet worden, want dit is pas de eerste fase van schrijfwerk. Mooier maken doe je later maar.
-En zak daarna weer tevreden in.

Wacht. Nee. Ik ben bang dat ‘m daar het probleem zit. Als ik met tegenzin ben gaan schrijven, dreig ik daarna zo tevreden te zijn dat ik mezelf uiteindelijk heb overwonnen, dat ik het bij die ene moeizame keer laat. Inspanning geleverd, tekst klaar, he he… Rust. Maar daarmee blijft wel mijn traditionele overtuiging in stand dat het moeilijk was, dat schrijven.
Om te blijven schrijven moet je breken met de traditie om jezelf te vertellen dat schrijven rotwerk is waar je eigenlijk niks van kan en wat nog stomvervelend is ook. Het gaat om het vinden van schrijfgenot. Waar je het ook verloren bent. En daar dan een gewoonte van maken.

Schrijven is een nieuwe traditie maken

Dus:

-Verleid jezelf om schrijven te gaan zien als het beste sinds de uitvinding van gesneden brood.
-Daag jezelf uit om onverwacht spannende nieuwe invalshoeken te verzinnen.
-Besodemieter jezelf desnoods door glashard te beweren dat je het juist hartstikke leuk vindt om te schrijven.
-Geniet bewust van de momenten van flow, geconcentreerd schrijven, inspiratie, het juiste woord hebben gevonden in die ene zin.
-Breek de conditionering van weerstand af door heel bewust een gewoonte van frisse moed en schrijfplezier op te bouwen.

Schrijf lekker. Waarom? Traditie! (hele koor kwart draai naar links, armen in halve boog naar voren steken, gezicht op vrolijke constatering van onwrikbaar feit, stamp met rechtervoet op -di-).

Korte cursus: zakelijk maar oprecht schrijven (in 4 stappen) voor leuke ondernemers

Tekening: Green Violinist van Chagall – Fiddler on the Roof musicalmateriaal is niet rechtenvrij.